Ҳангоми шинонидани дарахт ба навъҳое бояд диққат дод, ки тобоварии табиии зиёд дошта бошанд

Дар Тоҷикистон мавсими ниҳолшинонӣ оғоз гардидааст. Агар хоҳед, ки ниҳоли шинонидаатон сабзаду ҳосили хуб ба бор орад, бояд дар вақти шинонидан чуқурии 40 см кобед, яъне ҷои шинонидани ниҳол бояд ду-се маротиба аз решаи он васеътар бошад. Инчунин дар вақти кофтани чуқурӣ хокро ба се қисм ҷудо намоед, яъне хоки болои заминро барои реша, хоки миёнара барои қисми миёна ва хоки аз таҳи чуқурӣ гирифтаро дар боло гузошта, бехи ниҳолро сахт фишор бояд дод. Чунин маслиҳат медиҳад доктори илмҳои кишоварзӣ Ҳикматулло Назиров ба ниҳолпарварони мамлакат.

Ба андешаи Ҳикматулло Назиров, «парвариши ниҳоли солим ва ҷавобгӯ ба талаботи стандартӣ аз ниҳолпарвар вобастагии калон дорад. Ниҳоли ба стандарт ҷавобгӯ бояд 1,40-1,50 метр баландӣ дошта бошад. Инчунин ба решаи он низ бояд таваҷҷуҳи бештар дода шавад. Дар ҳолати шинондани ниҳол як ҳиссаро пору ва се ҳиссаи онро хок ташкил дода, то давраи сабзиш намии хок бояд нигоҳ дошта шавад».

«Барои аз ниҳолҳои шинонида ҳосили баланд гирифтан бояд ба тарзи буриши шохҳои он аҳамият дод. Зеро шохҳое ҳастанд, ки ҳосил намедиҳанд ва ба сабзиши дигар шохҳои ҳосилдеҳ монеа эҷод менамоянд. Бинобар ҳамин чунин шохҳоро тарзе буридан зарур аст, ки ба хушкшавии дарахт оварда нарасонад. Дар соли дуюми нашъунамои ниҳол дар мавсими зимистон зарур аст, ки шохаҳои калонро бурида, дарозии навдаҳои нав 25-30 сантиметр монда шавад, ки ин ба инкишофи шохаҳои нав мусоидат мекунад»,-таъкид намуд коршинос.

Номбурда, илова кард, ки «пас аз буридани навдаҳо бояд дар ҷойҳои бурида оҳак молида шавад, зеро ин кор навдаҳоро аз ҳашароти зараррасон муҳофизат мекунад. Имрӯзҳо баъзе аз нафарон ба ҷойи буридашуда хок ва лой мемоланд, ки ин қатъиян манъ аст. Агар ба ҷойҳои буридашуда оҳак намолем, он хушк шуда, макони ҳашароти зараррасон мегардад».

Ҳамчунин тавсия дода шуд, ки барои нашъунамои хуби ниҳол ба он поруҳои маҳаллӣ ва нуриҳои минералӣ додан мумкин аст. Яке аз роҳҳои дигари ҳосили хуб гирифтан ин аст, ки моҳҳои декабр ва январ бояд ба боғ яхоб монда шавад. Зеро ин амал, бино ба ақидаи мавсуф, ниҳолро карахт нигоҳ медорад ва аз сардиҳои аввали баҳор муҳофизат мекунад. Инчунин ба нарм намудани зери ҳар бех ниҳол бояд аҳамият дода шавад, то ки ҳангоми иҷрои ин амал ба решаҳои он зарар нарасад.

Ба тавсияи доктори илмҳои кишоварзӣ, боғпарварон қабл аз бунёди боғ бояд қитъа, намуд, вазъи дарахтон ва таркиби химиявии хокро муайян кунанд. Дар вақти бунёди боғ таъсири манфии иқлимро ба ҳисоб гирифта, дар талу теппа ва баландиҳои гуногун ҷойгир намудани навъҳои ба хунукии зимистон тобовар бояд ба назар гирифта шавад. Инчунин ба навъҳое бояд диққат дод, ки тобоварии табиии зиёд дошта бошанд. Самти ҷойгиршавии қатори дарахтони тавсияшавандаи бунёди боғ – шимолу ҷануб мебошад, ки ин усул баҳри бо рӯшноии хуб таъмин шудани дарахт мусоидат менамояд.

«Сабзкорию ободонӣ кори дастҷамъона аст ва дар самти ҳифзи дарахтону буттаҳо ва гулҳо бояд ҳамагон масъулият дошта бошанд. Сабзкориву ниҳолшинонӣ на фақат аҳамияти бузурги хурраму зебогардонӣ дорад, балки хатарҳои мудҳиши экологиро низ аз байн мебарад. Як дарахте, ки мо мешинонем, дар як сол 120 кг оксиген хориҷ мекунад. Аз ин рӯ сокинонро даъват мекунам, ки дар корҳои созандагию бунёдкорӣ бо масъулияти баланд саҳм гузоранд»,- таъкид намуд доктори илмҳои кишоварзӣ Ҳикматулло Назиров.